Автомобиль жолдарының диагностикасы - жол және жол құрылыстарының құрылымдық элементтерінің параметрлері мен жай-күйі, қозғалыс ағындарының сипаттамалары туралы ақпаратты тексеру, жинау және талдау, қажет болған жағдайда жөндеу шараларына қажеттілікті анықтайтын басқа да мәліметтер, сонымен қатар жолдағы жағдайды бағалау және болжау, одан әрі пайдалану.
Жолдарды аспаптық тексеру - жолдардың көліктік және пайдалану жағдайын анықтау шаралары.
Диагностиканы жүзеге асыру шеңберінде жолдардың көліктік-пайдалану жағдайы туралы мәліметтер базасын қалыптастыру немесе жаңарту сатысында, пайдалануға жарамдылық қасиеттерін анықтау үшін жолға аспаптық сараптама жұмыстары жүргізіледі.
Олардың сипаттамалары талаптарға сәйкес келетіндігін анықтау үшін жолдарды үнемі тексеру қажет.
Диагностикалық жұмыстар жолды зерттеуге арналған ең жаңа техникалық құралдармен және құрылғылармен жабдықталған жылжымалы жол диагностикалық зертханасының көмегімен жүзеге асырылады.
Заманауи сандық жабдықтардың кең спектрі қолданылады. Бұл жолдарды диагностикалау мен аспаптық тексеруді жылдам және тиімді жүргізуге мүмкіндік береді, жолдың жағдайы және ондағы жасанды құрылыстар туралы толық ақпарат алуға мүмкіндік береді. Ең проблемалық бағыттар, күрделі жөндеу мен пайдалануды жоспарлау және ұтымды қаржыландыру жайы анықталады. Сауалнама нәтижелері бойынша барлық қажетті кестелер, қорытындылар мен ұсыныстары бар техникалық есеп дайындалады.
Сондай-ақ зерттелетін аймақтың апаттық деңгейі анықталып, жөндеудің түрі – жамау немесе күрделі жөндеу туралы шешім қабылданады, қандай жұмыс жасау керектігі, олардың құны анықталады.
Диагностикалық жүйе жол торабының және оның элементтерінің сенімділігінен жан-жақты хабар беретін аса қажетті элемент болып табылады.
Диагностика және жолдардың жағдайын бағалау түрлері, бастапқы ақпарат құрамы:
-
жолдардың жай-күйін диагностикалау мен бағалаудың мақсаты - жолдардың көліктік-пайдалану жағдайы, олардың жұмыс жағдайлары және тұтынушылық қасиеттері, параметрлері мен сипаттамалары қозғалыс талаптарына сәйкес келетіндігі туралы толық, объективті және сенімді ақпарат алу;
-
жүйелі мониторинг - жолдардың жай-күйін және жол желісін қалпына келтіруге, жөндеуге және күтіп ұстауға бөлінген қаражат пен материалдық ресурстарды тиімді пайдаланудың бастапқы негізі;
-
автомобиль жолдарының жалпы сапасы мен жай-күйіне баға қызмет көрсетудің нақты деңгейімен, геометриялық параметрлерімен, техникалық сипаттамасымен, инженерлік жабдықтарымен және орналасуымен қамтамасыз етілетін жарамдылық қасиеттердің көрсеткіштері бойынша жүргізіледі.
Диагностика және пайдалану кезіндегі жолдардың жай-күйін бағалау нәтижелері бойынша көліктік және пайдалану жағдайының нормативтік талаптарына сәйкес келмейтін жол учаскелері анықталды, олардың көліктік-пайдалану жағдайын қажетті деңгейге көтеру үшін негізгі жұмыстардың түрлері мен құрамы және техникалық қызмет көрсету, жөндеу және қайта құру шаралары анықталды.
Диагностикалық және жолдарды бағалау нәтижелері бұл жобаларға дейінгі материалдар және қолданыстағы жолдарды қайта құру, күрделі жөндеу, жөндеу және күтіп-ұстауды белгіленген тәртіппен дамыту үшін қажетті ақпараттық база болып табылады.
Жолдардың жағдайын диагностикалау және бағалау негізінде алынған ақпарат Қазақстан Республикасының Жол активтерін басқарудың ақпараттық жүйесінің деректерін қалыптастыруға және жүйелі түрде жаңартуға қызмет етеді.